Próba klasyfikacji Nowych Ruchów Religijnych
W północnych Włoszech w Turynie znajduje się Centrum Ruchów Nowych Religii, którego dyrektorem jest Massimo Interviegne. Dowiadujemy się o tym między innymi z artykułu o. Piotra Juliusza Śliwińskiego OFMCap., który pisze na ten temat w tegorocznym numerze styczniowym "Przeglądu Powszechnego".
Dyrektor cytowanego Centrum wciąż prowadzi różne badania nad problemem różnych zjawisk religijnych, między innymi we Włoszech, Niemczech i w Polsce. Owocem tych badań jest propozycja zmiany nazwy tych zjawisk. Zamiast pejoratywnego określenia "sekty", proponuje nazwę "Nowe Ruchy Religijne". Chodzi bowiem o uwzględnienie całej złożonej rzeczywistości tych grup religijnych, których nie można traktować jednakowo.
Dyrektor Centrum Turyńskiego zajął się też przeprowadzeniem klasyfikacji rozeznanych Nowych Ruchów Religijnych. Owocem jego badań jest opracowanie typologii tych ruchów, a więc ukazanie, w jakim stopniu negują one zasadnicze elementy wiary i doktryny chrześcijańskiej.
1. Nowe Ruchy Religijne, które odrzucają rolę Kościoła: Chrystus tak, Kościół - nie.
Charakteryzują się one wybiórczą interpretacją Pisma św. czyli dobieraniem tylko takich faktów, które są im potrzebne do własnej doktryny i tłumaczeniem ich w wygodny dla grupy sposób. Charakteryzują się także eschatologią (nauka o rzeczach ostatecznych: życie pozagrobowe, sąd ostateczny, ponowne przyjście Chrystusa) millenarystyczną (oczekiwanie na tysiącletnie Królestwo Boże). Ruchy te mają pochodzenie żydowsko-chrześcijańskie i zaliczyć można do nich np. Świadków Jehowy, Mormonów, pewne odmiany adwentyzmu.
2. Nowe Ruchy Religijne odrzucające rolę Chrystusa: Bóg - tak, Chrystus - nie.
Ruchy te inspirowane są religiami orientalnymi i opierają się na buddyźmie, hinduiźmie, sufiźmie. Uznają istnienie istoty absolutnej, odrzucają jednak zbawcze dzieło Chrystusa. Można zaliczyć do nich Hare Krishna, Zjednoczony Kościół Moona, teozofię i antropozofię.
3. Nowe Ruchy Religijne negujące rolę Boga: religia - tak, Bóg - nie.
Propagują one wizję religijności bez Boga, bądź przyznają mu zupełnie marginalne znaczenie. Uwypuklają natomiast możliwości człowieka, wspomagane przez techniki i trening psychiczny oraz odpowiednią terapię. Należą do nich m.in. Kościół Scientologii, Silva Mind Central, część New Age.
4. Nowe Ruchy Religijne odrzucające religię: sacrum - tak, religia me.
Sakrum czyli w znaczeniu religijnym świętość, będąca najważmeJszym przymiotem Boga, nie jest rozurniana przez te ruchy w sposób religijny. Sakrum to jakaś siła, moc, element innej rzeczywistości, pojmowany w sposób magiczny. Poprzez, działania i obrzędy magiczne grupy te pragną sterować siłami nadnaturalnymi i podporządkować je sobie. Wymienić tu można okultyzm, spirytyzm, masonerię i różokrzyżowców.
Typologia Nowych Ruchów Religijnych zaproponowana przez Massimo Interviegne, mimo iż nie wyczerpuje zapewne wszystkich możliwości, jest bardzo interesująca. Może znacznie pomóc wszystkim zajmującym się tą problematyką w ocenie doktryny danego ruchu religijnego oraz usystematyzować wiedzę na ten temat: Potrzeba takiej wiedzy staje się coraz bardziej pilna, gdyż ilość Nowych Ruchów ,Religijnych stale rośnie i obecnie ocenia się ich liczbę na ok. 10 tys.
Andrzej Datko
Artykuł pochodzi z czasopisma "EFFATHA-Otwórz się!" 50/1996 r.; str. 110-111
|
